Begin deze maand lanceerden we een nieuwe top, N°3, die gemaakt wordt uit deadstock garens. Maar wat is dat nu juist, die deadstock? Waar en hoe vind je het? Wat zijn de voor- en nadelen? We zetten het hieronder op een rijtje.
Huh, deadstock?
In het Nederlands wordt er over ‘restgarens’ gesproken wanneer het over deadstock gaat, maar letterlijk betekent het ‘dode stock’. Met andere woorden, het zijn garens in stock die niet meer gebruikt worden, die overblijven na het breien van een bepaalde collectie of niet verkocht werden. Zo’n deadstock heb je trouwens in alle lagen van de (textiel)industrie: zo zijn er ook al meer en meer merken die met deadstock stoffen werken (soms zie je wel eens een stocksale van designerstoffen bijvoorbeeld) en ook bij afgewerkte kleding is er sprake van deadstock. Maar ook in heel veel andere sectoren is er sprake van materialen, al dan niet afgewerkte stuks, die niet langer gebruikt worden en stof liggen te vergaren. Zonde, want heel vaak gaat het om prima kwaliteit, maar is het bijvoorbeeld de kleur of print die niet meer hip en trendy is, of is er geen ruimte meer omdat er al een nieuwe collectie is. Een breifabriek bijvoorbeeld, koopt garens in op vraag van de klant. Er wordt geschat hoeveel garen nodig is en daar wordt nog een reservemarge op genomen. Afhankelijk van de grootte van de uiteindelijke collectie kan er dus wel wat garen overblijven. Vaak in te kleine hoeveelheden om nog te gebruiken voor grote collectie, maar ideaal voor een klein breilabel als BROL. Zo is er nog voldoende om meerdere accessoires te maken en soms kan er zelfs nog een trui van af. Aangezien er in het geval van deadstock uiteraard niet bijbesteld kan worden, geldt wel: op = op en is je stuk dus redelijk uniek.
Is dat dan gratis?
Soms wel, soms niet. De aankoopprijs ligt wel vaak lager dan de originele prijs, net zoals bij stockverkoop. Maar die garens komen niet zomaar tot aan de deur en vragen best wel wat opzoekwerk, en tijd kost ook geld. Maar deadstock garens zoeken, is niet zo gemakkelijk zo blijkt. Er gaat heel veel tijd naar het zoeken en contacteren van mogelijke plaatsen waar deadstock garens zitten. Dit zijn immers geen zaken die je zomaar online of via een kleurenkaart kan bestellen. Het is vaak een kwestie van geluk en op het juiste moment het juiste contact leggen en continu je ogen openhouden. Zo was ik al eens net te laat want de breifabriek had net een groot deel van hun deadstock weggedaan, maar kwam ik het garen voor de nieuwe top heel toevallig tegen toen ik een kleine kledingwinkel passeerde waar ook grote cones katoen stonden. Dan is er ook nog het transport van en naar, want ook hier, geen Bpost of PostNL, maar zelf dozen vol gaan ophalen of snuisteren in de stoffige rekken. En dan is er nog het zoeken naar de juiste samenstelling van het garen, want die staan vaak niet vermeld. Opnieuw, zoeken naar de originele fabrikant, mailtjes sturen en hopen op antwoord (dat meer niet dan wel komt). Dus nee, zelfs al kunnen we de garens gratis ophalen, echt gratis zijn ze niet.
En wat met de kwaliteit?
Denken dat deadstock automatisch ook van mindere kwaliteit is, klopt dus niet. Heel vaak gaat het om kwalitatieve garens die gewoon geen doel meer hadden. Wat natuurlijk wel kan, is dat wanneer de cones al lang ergens staan of niet goed opgeborgen werden, de kleur vergaan is of er motten (de nachtmerrie!) huis gehouden hebben. Soms worden cones ook in deadstock gezet omdat er bijvoorbeeld te veel onregelmatigheden in de draad zitten, waardoor ze moeilijker te breien zijn met een industriële breimachine. Voor een handbreimachine, zoals waar wij mee werken, is dat dan weer geen probleem. Het is dus kwestie van de garens goed te inspecteren om zo eventuele schade in te schatten en indien nodig, het gebruik er van aan te passen.
Wat wel niet altijd duidelijk is, is over welke samenstelling het gaat, zoals hierboven al aangehaald werd. Voor het garen dat gebruikt wordt voor de top N°3 bijvoorbeeld was die nergens te vinden. Een brandproef (plantaardige, dierlijke en synthetische vezels reageren immers anders op vuur) bracht al wel wat meer duidelijkheid maar voor 100% zekerheid moeten er testen in het labo gedaan worden.
Conclusie
Werken met deadstock garens vraagt dus wel wat extra aandacht, zowel in het opsporen als het verwerken ervan. Maar tegelijkertijd doet het ons ook extra nadenken over hoeveel er eigenlijk al van alles is. Wat bij ons terecht komt, is nog maar een minitipje van een gigantische ijsberg. In dit geval, smelt hij jammer genoeg niet. Integendeel, de berg wordt steeds groter. Dat is ook de reden waarom je Brol op bestelling gemaakt wordt. Hoe minder stock wij hebben, hoe minder kans op items die hun bestemming niet bereiken en gewoon liggen te wachten ergens in een doos, een kast, een zak.
Is BROL dan het enige (brei)merk dat aan de slag gaat met die deadstock garens? Zeer zeker niet. Meer en meer, vooral kleinere, ontwerpers maken de shift en produceren volledige of capsule collecties met resten. Zo is er bijvoorbeeld Wolvis, die een limited edition reeks dekens uitbracht gemaakt met restgarens uit de breifabriek waar hun sjaals (en ondertussen nog zo veel meer) geproduceerd wordt. Of Leselles, die hun volledige collectie mutsen, sjaals en ook truien uit restgaren laat maken in het meest uitgebreide kleurenpalet. Maar ook Studio Ama en Re°Invented kleuren in de textielwereld buiten de lijntjes met hun keuze voor deadstock stoffen en prachtige en unieke ontwerpen. En uiteraard worden er ook buiten de mode-industrie reststromen opgezocht. Een persoonlijke favoriet is Hannemans, die prachtige meubels maakt van recuphout. Of keramisten die de overschotten klei van het draaien bijhouden en er aparte reeksen mee draaien zoals Sara Delesie. En ik kan niet anders dan ook Atelier Balancé vermelden. Niet enkel een vriendin, maar ze maakt de coolste objecten uit onder andere resten visserstouw met traditionele weeftechnieken. Met andere woorden, de opties zijn er. Als je je ogen en oren openhoudt, zal je er van versteld staan hoeveel er al aan het bewegen is. En wij zijn blij om daar met BROL ons eigen kleine steentje aan bij te dragen.
Een reactie achterlaten